بررسی عملكرد تیم ملی در جام ملت ها از دید روانشناسی
نیاز مبرم تیم ملی به مشاور مدیریت رفتار
بازی فوتبال: یک متخصص روانشناسی ورزشی معتقد می باشد که مدیریت نشدن رفتارها، سطح انگیختگی و اضطراب کادر فنی و بازیکنان تیم ملی فوتبال در جام ملت های آسیا موجب شد که ایران نتواند عملکردی باثبات در همه بازی هایش در این رقابت ها داشته باشد.
به گزارش بازی فوتبال به نقل از ایسنا، تصور تقابل با ژاپن در فینال جام ملت های آسیا موجب شد که بعد از پیروزی تیم ملی مقابل سامورایی ها در مرحله یک چهارم نهایی این رقابت ها با نمایشی کم نقص، اغلب اهالی فوتبال به انتها طلسم ۴۹ ساله نرسیدن به بام آسیا امیدوار شوند اما تمام این رویابافی ها در مرحله نیمه نهایی و با شکست ۳ بر ۲ مقابل قطر از بین رفت.
در روزهای اخیر اظهارات مختلفی از طرف کارشناسان و اعضای کادر فنی تیم ملی درباره ی عملکرد فنی ایران در جام ملت های آسیا صورت گرفت اما یک جنبه از عملکرد تیم ملی نادیده گرفت شد که جنبه روانشناسی است. در همین رابطه ایسنا به سراغ محمد کاظم واعظ موسوی، متخصص روانشناسی ورزشی و رییس مرکز روانشناسی ورزشی کمیته ملی المپیک رفت تا عملکرد تیم ملی را از این جنبه مورد بررسی قرار دهد.
در ادامه این گفت و گو را می خوانید:
ورزشکاران وقتی از کشور جهت شرکت در تورنمنت خارج می شوند، بسیار نسبت به آن چیزی که در اطرافشان رخ می دهد بطورمثال به صحبت های گفته شده در نشست های خبری، حساس می شوند. فدراسیون می تواند یک مشاور مدیریت رفتار داشته باشد که کادر مربی گری بداند بهتر است در یک مصاحبه به چه چیزی اشاره کند و به چه چیزی نکند.
* تیم ملی ایران با وجود نمایش های خوبی که در جام ملت های آسیا داشت اما نتوانست عملکردی باثبات داشته باشد و مقابل تیم هایی که به نسبت ضعیف تر تصور می شدند، به مشکل برخورد. در همان کوران مسابقات به نداشتن تمرکز اعضای تیم ملی اشاره شد اما می خواهیم نظر شما، به عنوان یک متخصص در امر روانشناسی را جویا شویم. آیا چنین موردی به چشم شما آمد؟ اگر این مشکل وجود داشت، چه کسی باید آنرا حل می کرد؟
اینکه حدود ۴۹ سال است که ما نتوانسته ایم در جام ملت های آسیا سرافراز باشیم، احتمالاً بی خود نیست. این یعنی حداقل یکی از مسیرهای موفقیت را طی نکرده ایم. هر چند در بسیاری از جنبه ها پیشرفت داشتیم. فراز و فرود عملکرد تیم ملی و مشاهده رفتار کادر و بازیکنان هنگام بازی به یک واقعیت کاملا آشکار گواهی می دهد. این که بطور کلی هیجانات کنترل نمی گردد. وقتی ما یک بازی را با انرژی کامل بازی می نماییم و یک بازی از هم گسیخته هستیم، نشان داده است که نتوانسته ایم هیجانات را کنترل نماییم. وقتی می گوییم روانشناسی برای موفقیت ورزشکاران ما لازم است، فورا به سراغ بیماری روانی و گیر و گرفتاری نرویم و به مردم انگ نزنیم. روانشناسی شیوه مدیریت ۹۰ دقیقه بازی است. وقتی یک فوتبالیست از رختکن به داخل زمین می رود تا بازی کند، روانش را در رختکن جا نمی گذارد بلکه با خودش به داخل زمین می برد. آن روان تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون رفتار کادر روی نیمکت و کنار زمین، رفتار تماشاگران، توقعات رسانه ها و سایر مطالبات ملی و میهنی و خیلی چیزهای دیگر است. حتی توقعات شخصی و انتظارات فردی و مسائل مادی موثر است.
چطور باید این مساله را کنترل کرد؟ ما مشاور مالی داریم، مشاور تدارکات داریم و اگر یک مشاور هم در بحث روانشناسی باشد، اشکالی ندارد. ورزشکاران وقتی از کشور جهت شرکت در تورنمنت خارج می شوند، با عنایت به تجربه ام می گویم که بسیار نسبت به آن چیزی که در اطرافشان رخ می دهد، حساس می شوند. بطورمثال به صحبت هایی که در نشست های خبری گفته می شود، به اطوار مصاحبه شونده ها و لحن گفتار افراد حاضر در نشست خبری حساس هستند. این که آیا درباره ی یک آینده درخشان صحبت می شود یا درباره ی دشواری تمرینات صحبت می شود یا درباره ی گذشته دردناک صحبت می شود؟ ما نیاز داریم که فدراسیون فوتبال و باقی فدراسیون ها در کنار تمام اقداماتی که برای سرافرازی تیم های ملی انجام می دهند، یک مشاور مدیریت رفتار هم داشته باشند که کادر مربی گری بداند بهتر است در یک مصاحبه به چه چیزی اشاره کند و به چه چیزی نکند. آیا باید به پیروزی در بازی امید داده شود یا باید فقط به در پیش داشتن یک بازی خوب امید داده شود یا این که اصلا چیزی نگوییم و راجع به آمادگی بازیکنانمان صحبت نماییم. این یک جنبه است.
جنبه دیگر این است که ما باید بدانیم رفتار ما کنار زمین در صورتیکه سنجیده نباشد، ممکنست روی ورزشکارانمان تاثیر بگذارد. هنگامی که پشت سر هم خطا می نماییم یا پاس هایمان و شوت های بی دقت می شود، نشان داده است که آن حدی از کنترل که متکی بر سطح مناسبی از انگیختگی و سطح هیجان است، در ما وجود ندارد. من به عنوان رییس مرکز روانشناسی کمیته ملی المپیک پیشنهاد می کنم که فدراسیون فوتبال در کنار سایر اقداماتش به این مساله هم فکر کند که چگونه می شود رفتار ورزشکاران را در تورنمنت های حساس مدیریت کرد؟ وقتی مدیریت رفتار به درستی صورت گیرد، ورزشکاران ما می توانند مهارت هایی را که بلد هستند به خوبی نشان دهند.
گمان می کنم قسمتی از عملکرد بد بدون تمرکز ما مقابل قطر به علت ناتوانی تیم در کنترل سطح انگیختگی به خاطر حساسیتی بوده که در این بازی وجود داشته است. بدین سبب من خیلی به اشباع شدن آنها به خاطر پیروزی مقابل ژاپن اعتقادی ندارم.* به تاثیر اظهارات مربیان در نشست های خبری اشاره کردید. اغلب مربیان در نشست های خبری جام ملت های آسیا به لزوم همدلی و حمایت هواداران تاکید می کردند و صحبتی راجع به حواشی فعلی و گذشته خودشان و تیم هایشان نمی کردند. با این وجود در نشست های خبری امیر قلعه نویی بارها صورت گرفت که صحبت از اتفاقاتی که در جام ملت های ۲۰۰۷ برایش افتاده، شد. آیا وقتی یک بازیکن چنین رفتاری از مربی اش می بیند، تمرکزش از بین نمی رود؟ این سوال را از این جهت مطرح می نماییم که بازیکن در چنین مواردی شاهد بیان شدن انگیزه های شخصی مربی اش است نه انگیزه و اهداف تیمی.
ای کاش من مصاحبه های آقای قلعه نویی را کامل گوش کرده بودم تا بتوانم به درستی راجع به آن نظر بدهم. حتما سرمربی تیم ملی دلایلی برای عنوان کردن چنین مواردی در نشست های خبری داشته ولی ما باید به اثرات صحبت هایمان فکر نماییم. به نظر می آید باید در مصاحبه های پیش از بازی، تاکید ما روی جهت دهی انرژی ورزشکاران برای آن بازی باشد و هیچ چیزی غیر از آن نگوییم. ضرورتی ندارد که ما تحلیلی از رویدادهای گذشته بکنیم چون اگر قرار باشد چنین رویه ای داشته باشیم، در تورنمنت های بعدی هم باید راجع به تورنمنتی که هم اکنون در آن حضور داریم، صحبت نماییم. ما باید انرژی ورزشکارانمان را به سمت یک بازی منسجم تر هدایت نماییم. این که چه چیزهایی باید در این خصوص گفته شود بستگی به آمادگی تیم ها دارد که تیم مشاور سرمربی محترم باید این کار را بکند.
* بازی با ژاپن هم برای کادر فنی تیم ملی و هم برای ملی پوشان انگیزهای زیادی به همراه داشت چونکه کادر فنی برای تثبیت حضورش در تیم ملی نیاز به برد مقابل ژاپن داشت و برای بازیکنان هم زخم باخت به این تیم در جام ملت های ۲۰۱۹ هنوز تازگی داشت. این انگیزه بالا موجب شد که ایران در بازی با ژاپن با تمام تمرکز وارد میدان شود و نمایشی کم نظیر در سالهای اخیر از خود نشان دهد. با این وجود بعد از شکست مقابل قطر این فرضیه به وجود آمد که اعضای تیم ملی بعد از پیروزی برابر ژاپن اشباع شده اند و بنابراین در بازی با قطر تمرکز کافی نداشتند و نتوانستند موقعیت هایشان را گل کنند و اشتباهات دفاعی موجب شد که در نهایت به میزبان ببازیم و به فینال نرسیم. به نظر شما این فرضیه درست است؟
فدراسیون فوتبال از همین امروز می تواند یک گروه مشاوره برای مدیریت رفتار مربیان و ورزشکاران ایجاد نماید. تعدادی از باشگاه های داخلی خودمان هم چنین مشاورانی دارند. گوش کنید و اگر میل نداشتید، استفاده نکنید اما این یک اولویت است. این را باید از بازیکنان بپرسید ولی وقتی من و شما می دانیم که خطرناک ترین تیم در یک تورنمنت، میزبان است و آن هم میزبانی که سرمایه گذاری زیادی کرده، حتما ورزشکاران ما هم این مساله را می دانستند. گمان می کنم قسمتی از ناتوانی تیم در کنترل سطح انگیختگی به خاطر حساسیتی بوده که در بازی با قطر وجود داشته است. بدین سبب من خیلی به اشباع فکر نمی کنم ولی تاکید می کنم که باید سطح انگیختگی و اضطراب را از ابتدا بیاموزیم. بسیاری از ورزشکاران ما به خوبی می دانند که چگونه می توانند خودشان را مدیریت کنند ولی وقتی در جمع قرار می گیرند تحت تاثیر هیجانات دیگران هستند. این را باید بیاموزند. کار سختی هم نیست چونکه قهرمانان ما افرادی باهوش، فرهیخته و تحصیل کرده هستند و می توانند به سرعت یاد بگیرند.
* با عنایت به در پیش بودن انتخابی جام جهانی ۲۰۲۶، جام جهانی ۲۰۲۶ و همین طور جام ملت های ۲۰۲۷، راه حل پیشنهادی شما برای رسیدگی به این جنبه از یک تیم فوتبال چیست؟ فدراسیون فوتبال چه کار می تواند بکند؟
فدراسیون ما همه گونه مشاور دارد ولی مشاور مدیریت رفتارش کیست؟ این کار شاید با یک نفر هم درست نشود. فدراسیون فوتبال از همین امروز می تواند یک گروه مشاوره برای مدیریت رفتار مربیان و ورزشکاران ایجاد نماید. وقتی باشگاه های بزرگ مشاور دارند چرا ما نداشته باشیم؟ من این صحبت ها را در شرایطی عنوان می کنم که تعدادی از باشگاه های داخلی خودمان هم چنین مشاورانی دارند. عجیب است که فدراسیون فوتبال تابحال چنین اولویتی نداشته است. این یک اولویت است. ضرورتی نیست که از نتیجه های این مشاوره استفاده نماید ولی نمی توان حرف حساب را گوش نکرد. گوش کنید و اگر میل نداشتید، استفاده نکنید. در نتیجه لازم است در کنار تمام کمیته هایی که در فدراسیون فوتبال هست، یک کمیته مهارت های ذهنی و مدیریت رفتار هم در فدراسیون ایجاد شود.
* پس این نیاز را شما می بینید؟
حتما همین طور است.
منبع: بازی فوتبال
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب